5 Tips om beter te leren onthouden door je
hersenen optimaal te gebruiken.
Leer beter leren en studeren!

De laatste tijd lees ik enorm veel boeken over  veel verschillende onderwerpen. Van boeken over persoonlijke ontwikkeling tot biografieën en spannende thrillers. En het liefste wil ik natuurlijk alles wat ik lees onthouden. Maar hoe kan je er nu voor zorgen dat je die hersenen zo kunt trainen dat je zoveel mogelijk onthoudt? Want stel dat je gaat studeren, wat is dan de meest effectieve manier om dit te kunnen onthouden? Met andere woorden welke tips kunnen ervoor zorgen dat je zoveel mogelijk uit je hersenen kan halen! 

Hieronder tref je een aantal tips die ik las in het boek: Haal meer uit je hersenen van Mark Tigchelaar. Hij vertelt over snellezen, geheugentechnieken en mindmapping. Ik heb er 5 tips voor je uitgehaald!

Tip: 5

Snellezen, wat is dat en hoe kan ik dat onder de knie krijgen?

Er zijn verschillende manieren van lezen met de bijbehorende leessnelheden. Als je leest wordt eerst de letterlijke tekst opgeslagen in je kortetermijngeheugen, totdat de betekenis is begrepen. Daarna maakt het ruimte voor de volgende zin. De betekenis wordt vervolgens opgeslagen in het langetermijngeheugen. Het is een soort buffertje dat werkgeheugen. En het schijnt dat zelfs mensen met een hoog IQ een groot werkgeheugen hebben en daardoor sneller kunnen lezen. Maar ook weer niet altijd. 

De manier van gewoon lezen en snellezen is anders. Bij gewoon lezen gaat je oog over de letters vooruit en nog even terug naar de vorige woorden. Daardoor is de snelheid lager want je oog wordt afgeremd. Wil je snellezen onder de knie krijgen dan kan je jouw ogen je vinger laten volgen die onder de tekst begeleid zodat de oogbeweging niet terug kijkt naar de vorige woorden. Bij snellezen train je de oogspieren dus alleen vooruit te lezen. Hierdoor behaal je snelheid. Probeer het maar eens.

Natuurlijk is dit niet voor iedere tekst geschikt ivm het leren en herhalen van teksten om de kennis echt eigen te maken. Maar bij simpele boeken met veel stukken stof kan dit heel goed!

De clou van snellezen is dus: Niet altijd willen snellezen maar je leest alleen op de snelheid waarbij je goed begrijpt waar de tekst over gaat. Bij complexere teksten neemt de snelheid vanzelfsprekend af aangezien het begrip voor snelheid gaat. Wil je meer weten over snellezen? Check dan hier een aantal goede boeken bij bol.com.

Tip: 5

Mindmapping, waarom en hoe werkt dat?

Mindmapping is een heldere structuur aanbrengen in hele lappen teksten of een heldere samenvatting maken van bijvoorbeeld een presentatie. Dit zorgt ervoor dat als het in een goede structuur in je hoofd of op papier komt dat dit dan visueel helder wordt en je het daardoor beter kan onthouden. Ideaal voor het maken van samenvattingen tijdens het studeren. Door die structuur kan je ook een duidelijke scheiding maken tussen hoofdzaken en bijzaken. Het geeft een soort schematische helikopterview die boven de informatie zweeft. 

Het wordt bijvoorbeeld veel gebruikt in organigrammen. Maar zeker ook voor uittreksels of het geven van presentaties. Dit is dan een handige rode draad die je kan gebruiken waardoor je minder afdwaalt in een onderwerp. En heb je meer tijd over tijdens je presentatie, dan vertel je langer over 1 onderwerp en anders kan je makkelijk door naar het volgende onderwerp. 

Ook wordt het gebruikt voor het noteren van presentaties en tijdens het brainstormen. Via het associatieprincipe komen allerlei ideeën op en die losse woorden schrijf je op. Dit geeft snelheid. Ook voor het plannen van een project of het schrijven van artikelen kan mindmapping handig zijn voor het helder structureren van alle onderwerpen. Er bestaan verschillende structuren die je kan gebruiken met richtlijnen over de schrijfrichting. Ook gebruik van kleuren, afkortingen en afbeeldingen is handig. De basis is gebruik te maken van zelfstandig naamwoorden. En de inhoudsopgave bij een boek kan natuurlijk als basis aangehouden worden. Voor de verschillende structuren en aanvullende richtlijnen verwijs ik je graag naar het boek van Mark. Of kijk anders even bij bol.com voor een goed boek over mindmapping.

Tip: 5

Namen onthouden & slimme ezelsbruggetjes

Met behulp van een aantal geheugentechnieken kun je informatie snel en gemakkelijk opslaan in je geheugen. Zo kan je moeiteloos veel informatie onthouden en oproepen.

Het geheugen bestaat uit het sonsorisch geheugen, het werkgeheugen en het lange termijn geheugen. Het sensorische geheugen bevat ruwe informatie die van elk zintuig afkomstig is. Dus beelden, geuren en gevoel die bewust worden vastgehouden in het sensorisch geheugen, worden daarna zo doorgestuurd naar het volgende geheugenstation in de hersenen, het werkgeheugen. Het werkgeheugen kan tijdelijk en maximaal 7 dingen tegelijk onthouden. Zoals bv 7 cijfers tegelijk. Vraagt dan iemand anders nog iets, dan ben je vaak compleet de cijfers kwijt. Maar hoe kan je dan zorgen dat het wel echt in je langetermijngeheugen wordt opgeslagen? Zoals bijvoorbeeld het opslaan van namen. Want heel veel mensen hebben hier moeite mee.

De eerste stap is het goed opnemen van informatie. Dus luisteren bij het voorstellen naar de naam. Daarna is de volgende stap het onthouden van de naam in het geheugen door te herhalen. En de laatste stap is het oproepen van de informatie. 

Een hele bekende is bv de afkorting TV-Tas voor de waddeneilanden. Die je kan herinneren door een tv in een tas voor te stellen op een eiland. Kan je dit goed onthouden. Mocht je 1 van de afkortingen vergeten kan je die door de reeks letters vaak alsnog oproepen.  

Zo ook bij namen. Stel je schud de hand van Pieter. Dan kan je in je hoofd een gieter bedenken. Hierdoor heb je altijd het plaatje in je hoofd waardoor je makkelijker zijn naam onthoudt. De basis voor deze lijm in de koppeling tussen beelden en informatie is S.I.B.A: 

  • S=Synesthesie, hoe meer zintuigen je gebruikt des te beter
  • I = Interactie, dingen die al bekend voor je zijn
  • B=Beelden, simpele beelden onthouden
  • A=Absurd, onderscheidende beelden
In het boek staan een aantal testen die je kan doen. Hierdoor kan je zien dat hoe absurder de combinatie om te onthouden is, hoe beter.

Ook is locatie erg belangrijk in de puzzel. En het herhalen van de informatie en het begrijpen ervan. Dus als je in het gesprek met Pieter zijn naam een paar keer gebruikt vergeet je hem minder makkelijk vooral in combinatie met de felrode gieter!

Het regelmatig kort en vaak herhalen van heel veel stof volgens een bepaald ritme is effectiever dan uitgebreid en maar eenmalig. Per hoofdstuk bijvoorbeeld 2 tot 3 minuten. 

Als je lesstof voor je studie wilt onthouden kun je dit schema aanhouden. 
Stel je hebt 16 hoofdstukken die je moet leren. Dan lees je eerst Hoofdstuk 1 en herhaal je dat. Daarna Hoofdstuk 2 en herhaling. En hoofdstuk drie met herhaling. Daarna ga je 1, 2 en 3 herhalen en begin je aan Hoofdstuk 4. Nu pak je het zelfde ritme van 1 t/m 3 met alle herhalingen erbij. Zodra je 4, 5, en 6 hebt herhaald. Ga je 1, 2 en 3 weer herhalen. Daarna ga je naar de volgende interval met Hoofdstuk 7. Met als afsluiting de herhaling van alle hoofdstukken.

Ook kan je gebruik maken van de volgende methodes om informatie te blijven onthouden:
  • Mindmap uit je hoofd maken
  • Opdrachten maken
  • Discuseer met een klasgenoot
  • Bekijk een film over het onderwerp
  • Leg het hoofdstuk uit aan een ander
  • Bedenk quizvragen of vragen over het onderwerp
  • Herhaal hardop de belangrijkste punten 
Wil je nog meer ezelsbruggetjes leren? Er zijn zelfs boeken over zoals Egelsbruggetjes voor Dummies, zie bol.com.
Tip: 5

4. Woorden en getallenreeksen onthouden

Als je getallenreeksen wilt onthouden kan je die getallen het beste koppelen in blokjes, chunken noemen je dat. Dit doe je in maximaal 7 getallen tegelijk.

1984 8844 2001 3356 onthoud je makkelijker dan de getallenreeks 1785444433559011.

Wil je nu een heleboel woorden onthouden dan kan je daar ook nieuw woord van maken. Een acroniem of letterwoord noemt hij dat. 

Stel je wilt de grachten van Amsterdam in de juiste volgende leren. Van de buitenste naar de binnenste gracht. Dit zijn de grachten: Prinsengracht, Keizersgracht, Herengracht en Singel. Van de eerste letters (PKHS) kan je het woord Pakhuis maken. Als je dit pakhuis visualiseert door met een bootje door de grachten te varen langs een met graffiti gespoten Pakhuis, onthoud je het nog beter door de locatie te koppelen. 

 

Deze geheugentechniek kende ik zelf nog niet en is erg makkelijk voor te stellen. En zo staan er nog tal van voorbeelden in het boek.

Ook het Locisysteem is een interessant en krachtige geheugentechniek. Hiermee koppel je informatie aan objecten in een kamer. Je tekent een kamer schematisch na. Hierin staan bijvoorbeeld een bed en een kast en een tafel. Daar koppel je vervolgens een augurk, een kalender en een otter aan. Dan leg je in gedachten deze voorwerpen en dier neer. Dus de augurk op het bed, de kalender op de kast en de otter op de tafel. Zo kan je in gedachten de objecten in de kamer afgaan. Dit is een hele effectieve manier van leren en onthouden.

 

Zo kan je ook getallen omzetten in beelden of een getalrijm bedenken.

Het meest gebruikte geheugensysteem is het Majorsysteem, daarmee zet je getallen om in beelden. 

1 is dan de T of de D, 2 is dan de N, 3 is dan de M en 4 is de R. Hieronder een voorbeeld:

14=T en T= TOR

15= Ten L=TOL

92= P en N= PAN

65= Gen L=GEL

 

Een weetje: Mensen onthouden 80% van wat ze zien en 20% van wat ze lezen en 10% van wat ze horen. Wil je er meer over te weten komen en nog beter leren onthouden? Bestel er dan een boek over bij bol.com op deze link.

 

Tip: 5

Productiviteit verhogen, hoe doe je dat?

Om effectiever met je tijd om te gaan en meer uit je hersenen te halen krijg je nog een aantal brein principes zodat je de productiviteit kan verhogen: 

  • Zet je e-mailpop-up uit! Doordat je de melding binnen krijgt ben je afgeleid en ga je toch even kijken welke mail er binnen kwam. En ben je afgeleid. Moet je weer in je werk komen en daarna weer je mail lezen. Kortom dubbel werk.
  • Als je mail binnenkrijgt hanteer dan het volgende principe: Is het minder dan 2 minuten, doe het meteen. Is het 2 tot 10 minuten, doe het vandaag. Is het langer dan 10 minuten, plan het.
  • Gebruik meer sneltoetsen in plaats van de muis van je computer
  • Deel je mail in drie mappen: Directe actie, wachten op en archief. Hierdoor is er overzicht. Dit is een tip van David Allen over Time management
  • Ook spelen omgevingsfactoren een rol. Alleen slapen in bed ipv gamen, lezen en tv kijken. Zorg voor een opgeruimde omgeving en wordt het liefste wakker met natuurlijk licht. Ook geluid, temperatuur en houding hebben invloed op hoe goed je dingen onthoudt.
  • Slaap is nodig om goed te kunnen functioneren. Iemand die 21 uur achter elkaar wakker is heeft het denkvermogen van iemand die dronken is. Tijdens je slaap herhalen de hersenen als het ware de dag. Overbodige informatie gaat weg. En de belangrijke informatie blijft behouden. Ook een nacht doorhalen is niet aan te raden om die deadline te halen. Je amygdala (die regelt je emoties) en je prefrontale cortex (sust de boel) die werken dan minder goed. Hierdoor ben je gevoeliger en emotioneler. Bij minder dan 6 uur slaap schijn je er last van te krijgen.
  • Een powernap van maximaal 20 minuten zorgt ervoor dat je weer helemaal tot rust bent.
  • Ook het maken van doodles, de nutteloze tekeningetjes tijdens een telefoongesprek of meeting, helpen ervoor dat je beter kan concentreren en onthouden.
  • Het werken in blokken van 1 uur met een pauze van 10 minuten werkt het beste bij één taak. Na 60 minuten neemt je concentratie af en ben je toe aan pauze. Daarna kan je weer met dezelfde taak door voor 60 minuten.
  • Ook mediteren, jongleren en een goede ademhaling zorgen voor ontspanning van je hersenen.

In zijn andere boek van Mark Tigchelaar: Focus AAN/UIT lees je uitgebreider tips over hoe je nog geconcentreerder kan werken of leren. Zie het review.

Wil je meer over productiviteit en plannen weten? Koop dan een goede planner of lees een boek hierover om het helemaal onder de knie te krijgen. Kijk hier om naar bol.com te gaan.


In Haal meer uit je hersenen zoekt Mark Tigchelaar de grenzen van de hersencapaciteit op en laat hij zien hoe je je hersenen optimaal kunt laten functioneren.

Mark Tigchelaar studeerde psychologie, is breinexpert, geeft veel trainingen over deze onderwerpen en is daarnaast betrokken bij verschillende tv-programma’s over het brein. Eerder schreef hij de boeken Speed reading en Speed learning. Inmiddels heeft Tigchelaar meer dan 70.000 mensen mogen opleiden in de technieken om meer uit het brein te halen.

Wil je dit ook leren en beheersen? Bestel dan één van zijn boeken bij bol.com of managementboek.nl hieronder.

Over snellezen, geheugentechnieken en mindmapping

Mark Tigchelaar Oscar de Bos 

Focus AAN:UIT